การพัฒนาสายพันธุ์ถั่วเขียวเพื่อเพิ่มผลผลิต

Abstract

การพัฒนาสายพันธุ์ถั่วเขียวเพื่อเพิ่มผลผลิต ประกอบด้วย 2 การทดลอง โดยการทดลองที่1 คัดเลือกสายพันธุ์พ่อแม่ที่มีผลผลิตสูง เปรียบเทียบพันธุ์มาตรฐานกับ 3 พันธุ์ ทำการวางแผนทดลองแบบสุ่มลงในบล็อคอย่างสมบรูณ์ ที่มหาวิทยาลัยแม่โจ้ พบว่า ถั่วเขียวสายพันธุ์หมายเลข #13 มีผลผลิตสูงเท่ากับพันธุ์มาตรฐาน กำแพงแสน1 กำแพงแสน2 มีค่าเท่ากับ 2,213.09,2,191.82 และ2,272.67 กิโลกรัมต่อเฮกตาร์ ตามลำดับ การทดลองที่ 2 เป็นการพัฒนาพันธุ์ถั่วเขียว โดยการผสมสายพันธุ์ระหว่างสายพันธุ์ที่ดีกับพันธุ์มาตรฐาน ผลการทดลอง พบว่า สร้างลูกผสมได้ 8 คู่ผสม ทำการคัดเลือกแบบจดประวัติได้ 21 สายพันธุ์ เมื่อทำการศึกษาอัตราพันธุกรรมระหว่างชั่วที่ 4 บนชั่วที่ 3 พบว่า ลักษณะผลผลิต มีค่าเท่ากับ 62.34 เปอร์เซ็นต์ องค์ประกอบผลผลิต ได้แก่ น้ำหนัก 1,000 เมล็ด จำนวนฝักต่อต้น และจำนวนเมล็ดต่อฝัก มีค่าเท่ากับ 81.61,67.17 และ 94.02 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ ส่วนอัตราพันธุกรรมระหว่างชั่วที่ 5 บนชั่วที่ 4 พบว่า ลักษณะผลผลิต มีค่าเท่ากับ 61.15 เปอร์เซ็นต์ องค์ประกอบผลผลิต ได้แก่ น้ำหนัก 1,000 เมล็ด จำนวนฝักต่อต้น และ จำนวนเมล็ดต่อฝัก มีค่าเท่ากับ 66.6 79.67 และ31.71 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ ผลการเปรียบเทียบผลผลผลิตสายพันธุ์ใหม่ 27 สายพันธุ์ กับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ใน 2 สภาพแวดล้อม ระหว่าง มหาวิทยาลัยแม่โจ้กับสถานีทดลองการใช้น้ำชลประทานที่1(แม่แตง) ผลการทดลองมหาวิทยาลัยแม่โจ้ พบว่า สายพันธุ์ MBS5-01(48)57 มีผลผลิตต่อเฮกตาร์สูงสุดเท่ากับ 1,625 กิโลกรัม สถานีทดลองการใช้น้ำชลประทานที่1 (แม่แตง) พบว่า สายพันธุ์ MBS2-01(125)108 MBS403-1478 MBS5-01(48)57 MBS4-02(48)16 MBS1-02(24)1 และMBS402-5454 มีผลผลิตต่อเฮกตาร์สูงเท่ากับ 1,263.11 1,247.41 1,237.21 1,176.6 1,172.34 และ 1,157 กิโลกรัม ตามลำดับ ผลการเปรียบเทียบวิธีการคัดเลือกระหว่างแบบจดประวัติ และแบบเมล็ดต่อต้นในชั่วที่ 6 ที่มหาวิทยาลัยแม่โจ้ พบว่า คู่ผสมที่ 3 วิธีการคัดเลือกแบบจดประวัติมีผลผลิต เท่ากับ 1,091.14 กิโลกรัมต่อเฮกตาร์ แตกต่างกันทางสถิติกับวิธีการแบบเมล็ดต่อต้น มีค่าเท่ากับ 793.22 กิโลกรัมต่อเฮกตาร์ และคู่ผสมที่ 7 วิธีการคัดเลือกแบบจดประวัติมีค่าผลผลิต เท่ากับ 862.35 กิโลกรัมต่อเฮกตาร์ แตกต่างกันทางสถิติกับวิธีการแบบเมล็ดต่อต้น มีค่าเท่ากับ 1,138.55 กิโลกรัมต่อเฮกตาร์ ส่วนสถานีทดลองการใช้น้ำชลประทานที่ 1 (แม่แตง) พบว่า คู่ผสมที่ 1 วิธีการคัดเลือกแบบจดประวัติ มีค่าผลผลิต เท่ากับ 648.03 กิโลกรัมต่อเฮกตาร์ แตกต่างกันทางสถิติกับวิธีการแบบเมล็ดต่อต้นมีค่าเท่ากับ 1,153.78 กิโลกรัมต่อเฮกตาร์