อิทธิพลของการใส่เชื้อแบคทีเรียตรึงไนโตรเจน ต่อการเจริญเติบโตของหญ้าแฝก

Abstract

การศึกษาอิทธิพลของการใสเชื้อแบคทีเรียตรึงไนโตรเจนต่อการเจริญเติบโตของหญ้าแฝก นั้นมีวัตถุประสงค์ในการศึกษา 4 ประการดังนี้ 1. เพื่อศึกษาการแยก และคัดเลือกสายพันธุ์เชื้อแบคทีเรียตรึงไนโตรเจนแบบอิสระและแบบสัมพันธ์กับพืชจากรากหญ้าแฝกในพื้นที่ จังหวัดเชียงใหม่ และ จังหวัดเชียงราย 2. เพื่อศึกษาศักยภาพการตรึงไนโตรเจนของเชื้อแบคที่เรียตรึงไนโตรเจนแต่ละ isolates ที่คัดเลือกได้ 3. เพื่อศึกษาเปรียบเทียบผลของการใสเชื้อแบคทีเรียตรึงไนโตรเจนต่อการเจริญเติบโตและกิจกรรมการตรึงไนโตรเจนของหญ้าแฝกในสภาพแวดล้อมต่างกัน 4. เพื่อศึกษาเปรียบเทียบผลของการใส่ปุ๋ยไนโตรเจนที่ระดับความเข้มข้นต่างกันต่อการเจริญเติบโตและกิจกรรมการตรึงไนโตรเจนของหญ้าแฝก ภายหลังการใส่เชื้อแบคทีเรียตรึงไนโตรเจนผลการทดลองที่ 1. พบว่าสามารถแยกและคัดเลือกเชื้อแบคทีเรียตรึงไนโตรเจนแบบอิสระและแบบสัมพันธ์กับพืช จากรากหญ้าแฝกซึ่งสุ่มเก็บจากพื้นที่ จังหวัดเชียงใหม่ และจังหวัดเชียงราย ได้ทั้งหมดจำนวน 17 isolates ดังนี้ : ต.ห้วยลาน อ.สันกำแพง จ.เชียงใหม่ (HL) ได้เชื้อแบคทีเรียจำนวน 5 isolates จากสถานีพัฒนาที่ดิน อ.เมือง จ.เชียงราย (LDS) ได้เชื้อแบคทีเรียจำนวน 4 isolates จากบ้านแม่ข้าวต้มหลวง อ.เมือง จ.เชียงราย (CR) ได้แบคทีเรียจำนวน 4 isolates จากบ้านโป่งปูเฟื่อง อ.แม่สรวย จ.เชียงราย (CR) ได้แบคทีเรียจำนวน 2isolates จากบ้านตีนดอย อ.แม่สรวย จ.เชียงราย (CR) ได้แบคทีเรียจำนวน 2 isolatesการคัดเลือกเชื้อแบคทีเรียตรึงไนโตรเจนโดยอาศัยหลักการตามหนังสือ Bergey 's Manual of Determinative Bacteriology ซึ่งอาศัยแหล่งอาหาร และพลังงานของเชื้อแบคทีเรียเป็นบรรทัดฐานพบว่า Isolatos ที่เจริญเติบโตในอาหารเลี้ยงเชื้อที่มี glucose เป็นแหล่งอาหารและพลังงานมีความคล้ายคลึงกับเชื้อแบคทีเรียในกลุ่มของ Azolobacteraceac กลุ่มแบคทีเรียที่ใช้ sucrose เป็นแหล่งอาหารและพลังงาน มีความคล้ายคลึงกับแบคที่เรียในกลุ่มของ Enterobacteriaceaeและกลุ่มแบคทีเรียที่ใช้ malic acid เป็นแหล่งอาหารและพลังงาน มีความคล้ายคลึงกับแบคทีเรียในกลุ่มของ Spirillaceae โดยแบคทีเรียตรึงไนโตรเจนทั้งหมด มีศักยภาพการตรึงไนโตรเจนที่แตกต่างกัน โดยที่แบคทีเรีย isolates CR 10 สามารถวัดศักยภาพการตรึงไนโตรเจน โดยเทคนิควิธี Acetylene Reduction Activity (ARA) ได้สูงที่สุดเท่ากับ 469.51 nmol C;H./sampleldayแบคทีเรียต่าง isolates กันมีคุณสมบัติและคุณลักษณะทางสรีรวิทยา (physiology) และลักษณะทางสันฐานวิทยา (morp hology) ของโคโลนีและเซลของแบคทีเรียตรึงไนโตรเจนที่คัดเลือกได้ การทดลองที่ 2. พบว่าการใสเชื้อแบคทีเรียตรึงไนโตรเจนทุก " isolates ให้กับหญ้าแฝกในทุกทดลองย่อย ที่มีอายุการเก็บเกี่ยว และสภาพแวดล้อมที่แตกต่างกันออกไป ทำให้หญ้าแฝกมีการพัฒนาด้านการเจริญเติบโต, การสะสมมวลชีวภาพ เช่น การสะสมน้ำหนักแห้งในส่วนต่าง 1 ตลอดจนศักยภาพการตรึงไนโตรเจนที่สูงกว่าหญ้าแฝกที่ไม่มีการใสเชื้อแบคทีเรียตรึงไนโตรเจน สามารถยืนยันได้ว่าการตรึงไนโตรเจนทางชีวภาพของเชื้อแบคทีเรีย isolates ต่าง ๆ นั้นเป็นแหล่งไนโตรเจนที่สำคัญระดับหนึ่งสำหรับหญ้าแฝกเพื่อใช้ในการเจริญเดิบโตการทดลองที่ 3. พบว่าการใส่เชื้อแบคทีเรียตรึงไนโตรเจนให้กับหญ้าแฝกทำให้หญ้าแฝกมีการพัฒนาด้านการเจริญเดิบโต การสะสมมวลชีวภาพ เช่น การสะสมน้ำหนักแห้งในส่วนต่าง 1 ตลอดจนศักยภาพการตริงไนโตรเจนสูงมากกว่าหญ้าแฝกที่ไม่มีการใส่เชื้อแบคทีเรียแต่ไม่พบว่ามีความแตกต่างกันทางสถิติ ผลของการให้ปุ๋ยไนโตรเจนในรูปของแอมโมเนียมซัลเฟตที่ระดับความเข้มข้น 0, 10, 20 และ 30 ppm. ร่วมกับสารละลายธาตุอาหารพืชแก่หญ้าแฝกภายหลังการใส่เชื้อแบคทีเรียตรึงไนโตรเจน พบว่าในส่วนของการพัฒนาด้านความสูงและจำนวนต้นต่อกอ ไม่มีความแตกต่างกันทางสถิติ แต่มีแนวโน้มการใส่ปุ๊ยไนโตรเจนที่ระดับ 20 ppm.ทำให้หญ้าแฝกมีความยาวราก และการสะสมน้ำหนักแห้งในส่วนต่าง ๆ มีความแตกต่างกันทางสถิติกับการไม่ใสปุ้ยไนโตรเจน แต่ไม่แตกต่างกันทางสถิติกับการใส่ปุ๊ยที่ระดับ 30 และ 10 ppm.จะเห็นได้ว่าการใส่ปุ๊ยไนโตรเจนในระดับต่ำ คือ 10 และ 20 ppm. ร่วมกับการใส่เชื้อแบคทีเรียตรึงไนโตรเจนจะช่วยส่งเสริมให้หญ้าแฝกมีการเจริญเติบโตที่ดี แต่ถ้าระดับปุยไนโตรเจนสูงเกินไปก็ อาจจะมีผลยับยั้งการเจริญเติบโตของหญ้าแฝกได้"