การเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์ถั่วเหลืองในสภาพต่างกัน

Abstract

ถั่วเหลืองเป็นพืชเศรษฐกิจที่สําคัญและมักจะมีปัญหาเรื่องการเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์ไว้ข้ามปีไม่ได้ จึงได้ศึกษาใช้ภาชนะ 8 ชนิด เพื่อเก็บรักษาเมล็ดโดยใช้ถั่วเหลืองพันธุ์ สจ. 4 ที่เกษตรกรสามารถผลิตได้มากในฤดูแล้งมาตรวจสอบคุณภาพระยะเวลา 9 เดือน (มิ.ย. 31-กพ. 32) ทําการทดลองแบบ Randomize Complete Block Design ใช้ภาชนะ 8 Treatments จํานวน 4 ซ้ำ ทดสอบความชื้นของเมล็ดและความงอกมาตรฐานของเมล็ดที่เพาะในทรายทุกเดือน จากเมล็ดที่เก็บไว้ในภาชนะต่าง ๆ ที่สภาพห้องปกติไม่มีการควบคุมความชื้นและอุณหภูมิ ณ อาคารปฏิบัติการเมล็ดพันธุ์ สาขาพืชไร่ สถาบันเทคโนโลยีการเกษตรแม่โจ้ จากการทดลองพบว่าคุณภาพของเมล็ดในภาชนะ 8 ชนิด มีคุณภาพของเมล็ดที่มีความชื้นเริ่มต้นเฉลี่ย 13.0% และมีความงอก 85.0% เมล็ดที่บรรจุในภาชนะ 8 ชนิด มีคุณภาพเมล็ดที่ได้นาน 4 เดือนเท่านั้น (มิ.ย. 31-ก.ย. 31) โดยมีความงอกเฉลี่ย 72.9-90.6% ในถุงกระดาษ, ถุงกระดาษหุ้มพลาสติกถุงผ้าดิบ, ถุงผ้าดิบหุ้มพลาสติก, ถุงพลาสติกบาง, ถุงพลาสติกหนา, ปิ๊บปิดผนึกด้วยของและกระสอบปุ๋ย แต่ในเดือนที่ 5-9 (ต.ค. 31-ก.พ. 32) ทุกภาชนะที่ใช้บรรจุมีค่าความงอกต่ำกว่ามาตรฐาน และลดลงอย่างรวดเร็ว (10.7-34.8%) และมีการแพร่ระบาดของเชื้อโรคที่ติดมากับเมล็ด เช่น Bacteria, aspergillus flavus, Aspergillus niger, Fusarium sp. Phomopsis sp. ดังนั้นจึงควรแนะนําให้เกษตรกรเข้าใจถึงคุณภาพเมล็ดก่อนเก็บและเลือกใช้ภาชนะเพื่อเก็บรักษาเป็นเมล็ดพันธุ์ให้มีคุณภาพความงอกได้มาตรฐานและมีการวางแผนปลูกให้เหมาะสมเป็นการลดต้นทุนการผลิตได้วิธีหนึ่ง